1917

Podczas wojny światowej w Moskwie i Petersburgu istniało wiele świetnie prosperujących firm produkujących charakterystyczne melodramaty o powolnym tempie. Import z zagranicy praktycznie nie istniał. Po rewolucji październikowej doktryna nacjonalizacji-upaństwowienia wszelki gałęzi przemysłu i własności spowodowała, że wytwórnie próbowały się przeciwstawiać. Część z nich przeniosła się do innych krajów a część została licząc na rychłą zmianę sytuacji politycznej.

1920

Po pewnym czasie grupa młodych filmowców w obliczu niedoborów sprzętowych i ciężkich warunków bytowych, zaczęła coś zmieniać.
Dziga Wiertow (ros.: Дзи́га Ве́ртов) (Dżiga Wiertow), urodzony jako Dawid Abelowicz Kaufman, nazwisko potem rusyfikowane na Denis Arkadjewicz Kaufman (ur. 2 stycznia 1896 w Białymstoku, zm. 12 lutego 1954 w Moskwie) – radziecki scenarzysta, reżyser filmowy, twórca idei kroniki filmowej, jeden z najwybitniejszych dokumentalistów w dziejach kina. Brat operatorów filmowych Borisa i Michaiła Kaufmanów, działających odpowiednio w Stanach Zjednoczonych i Związku Radzieckim. »
Dżiga Wiertow

Dżiga Wiertow

Siergiej Michajłowicz Eisenstein, ros. Сергей Михайлович Эйзенштейн (ur. 23 stycznia 1898 w Rydze, zm. 11 lutego 1948 w Moskwie) – rosyjski reżyser, scenarzysta, montażysta, operator filmowy, scenograf filmowy i teatralny oraz teoretyk filmu. »
Siergiej Eisenstein

Siergiej Eisenstein

Lew Kuleszow (ros. Лев Влади́мирович Кулешо́в, ur. 13 stycznia [1 stycznia s.s.] 1899 w Tambowie, zm. 29 marca 1970 w Moskwie) – radziecki reżyser filmowy i teoretyk filmu, Ludowy Artysta ZSRR, pionier nurtu szkoły montażu i wykładowca WGIK, gdzie miał własną pracownię.

Do jego uczniów należeli Wsiewołod Pudowkin i Boris Barnet; współpracował również z Siergiejem Eisensteinem. Wynikiem jego eksperymentów w dziedzinie kinematografii było poznanie wpływu montażu filmowego na odbiór filmu oraz zaobserwowanie tzw. efektu Kuleszowa. »
Lew Kuleszow

Lew Kuleszow

W 1918 roku sekcja filmowa udowej Komisji Edukacji poddała ścisłej kontroli dostawy taśmy filmowej. Spowodowało to gromadzenie przez producentów dużych zapasów, a największe wytwórnie zebrały cały swój sprzęt i usiekły za granicę
Kuleszow

Lew Kuleszow

Był prawdopodobnie najbardziej konserwatywnym spośród twórców. Próbował usystematyzować zasady montażu. Wraz ze swoimi uczniami zaczął wykładać w pierwszej szkole filmowej na świecie. Od jego filmu Niezwykłe przygody Mister Westa w kraju bolszewików (1924) datowany jest początek Radzieckie szkoły montażu. Jest autorem jednego z najciekawszych eksperymentów tego okresu.
Niezwykłe przygody Mister Westa w kraju bolszewików

Efekt Kuleszowa

Mający za zadanie wykazać sensotwórcze znaczenie montażu filmowego.
Eksperyment opierał się na zestawieniu ujęcia przedstawiającego pozbawioną wyrazu twarz radzieckiego aktora Iwana Mozżuchina z innymi ujęciami; co powodowało, że odbiorca przypisywał za każdym razem inne emocje widzianej twarzy. Twarz Mozżuchina zestawiano kolejno z: talerzem zupy (odbiorca odnosił wrażenie, że aktor patrzy na zupę, a jego twarz wyraża głód), trumną z ciałem kobiety (odbiorcy przypisywali twarzy aktora wielki smutek) oraz bawiącą się dziewczynką (twarz Mozżuchina nabierała dla odbiorców wrażenia pogodnej, czułej).
Tym samym eksperyment doprowadził Kuleszowa do wniosku, że odbiorca nadaje znaczenie ujęciom filmowym nie w izolacji, ale w połączeniu z ujęciami poprzedzającymi i następującymi po nich, oraz że osoba montująca film może nadawać mu znaczenia niezależnie od zawartej w nim gry aktorskiej.
Zestawienie obojętnej twarzy aktora z różnymi obrazami wprowadza kontekst i mamy wrażenie że twarz aktora zmienia się ze względu na to co widzi.
Eisenstein

Siergiej Eisenstein

Doskonale wpisywał się w ówczesny schemat zerwania z przedrewolucyjną kinematografią. Mało tego że nie posiadał doświadczenia z czasów sprzed rewolucyjnej zawieruchy to zajmował się czymś zupełnie innym - był inżynierem.
Był pod wielkim wpływem amerykańskiej kinematografii a dokładniej D.W. Griffitha i jego Nietolerancji.

1925

Na początku roku pojawił się na ekranach pełnometrażowy film Eisensteina Strajk i to od niego rozpoczęła się faktyczna historia całego ruchu.
Drugi film Eisensteina Pancernik Potiomkin (1925) okazał się międzynarodowym sukcesem
Strajk Pancernik Potiomkin

Typaż

Praktyka zatrudniania naturszczyków zamiast sławnych aktorów. Cały ruch radzieckiego montażu w przeciwieństwie do kinematografii w innych krajach nie skupiał się na głębi psychologicznej bohaterów, lecz na sile przemian społecznych. Prawdziwym bohaterem było społeczeństwo - poszczególni bohaterowie byli na tyle interesujący na ile interesujące były przemiany społeczne kierujące ich życiem.

Pancernik Potiomkin

Sławna scena "schody odeskie".
Wiertow

Dżiga Wiertow

W przeciwieństwie do Eisensteina zafascynowanego montażem niedopasowanym perfekcyjnie i kontrastowym, Wietow był wierny swojej koncepcji Kino-Oka w kategoriach instrumentu do rejestracji i wizualnej interpretacji rzeczywistości.
Jeden z najwybitniejszych dokumentalistów znany z serii kronik Kino-Prawda.

1934

Twórczość Wiertowa, ale również całego ruchu, zakończyło proklamowanie przez rząd nowej polityki artystycznej zwanej realizmem socjalistycznym (socrealizmem), nakazującej działom sztuki posiadanie realistycznej formy i socjalistycznej treści.
Człowiek z kamerą

Kino-Oko

Grupa pod przewodnictwem Dżigi Wiertowa głosząca manifest, że kino fabularne jest "opium dla mas", negujący kino zachodnie prezentujący wyidealizowany świat burżuazji oraz postulujący o filmowanie zwykłych ludzi.

Człowiek z kamerą

kwintesencja idei Kino-Oko
«